Kastamonu Buğdayı (Siyez Buğdayı) Kastamonu buğdayı, halk arasında Siyez buğdayı olarak da bilinir ve adını Kastamonu ile özdeşleştirmiştir. Bu buğday türü, yaklaşık 10.000 yıldır Anadolu topraklarında bilinmektedir ve genetik yapısı günümüze kadar korunmuştur. Siyez buğdayı, Hititçe "Zız" kelimesinden türemiştir ve Hititler ile Frigler döneminden beri ekimi yapılmaktadır. Türkiye'de sadece Kastamonu yöresinde, özellikle İhsangazi ilçesinde ekimi yapılmaktadır. Yıllık olarak yaklaşık 5000 dekar araziye ekilmektedir. Siyez buğdayı, kromozom yapısı açısından buğdayın atası olarak kabul edilmektedir. Sert ve kat kat kabuk yapısına sahip olan Siyez buğdayı, çeşitli zorluklarla üretimi yapılmaktadır. Uzun ve kısa başakları nedeniyle makine ile hasadı oldukça zordur ve elle biçilmesi gerekmektedir. İşlenmesi de kabuklarının yapısı nedeniyle oldukça zordur. Ancak, ağır kış şartlarına dayanıklı olması ve kıraç, fakir topraklarda yetişebilmesi nedeniyle tercih edilmektedir. Kastamonu buğdayı, hayvan yemi olarak da kullanılabilmektedir. Bu özellikleri sayesinde, Kastamonu yöresinde bu buğday türü korunmuş ve ekimine ara verilmemiştir. Literatürde "Nuh'un Tatları" olarak da bilinen bu buğday, Siyez buğdayı olarak tanınmaktadır. Nemli ve sıcak havalarda oluşan mantar hastalıklarına karşı da dayanıklıdır. Siyez buğdayından bulgur yapımı, sert kabuklu olması nedeniyle oldukça zor olmaktadır. Kastamonu buğdayının ekmeği, hem tadı hem de besin değeri açısından diğer buğdaylardan farklıdır. Karbonhidrat değeri düşük, ancak protein değeri yüksektir. Yüksek oranda antioksidan içeriği sayesinde hücre yapısını korur ve hücre yaşlanmasını önler. Folik asit ve B vitamini açısından zengin olan Siyez buğdayı, hamile kadınlar ve çocuklar için oldukça faydalıdır. Kastamonu Siyez buğdayında, ekmeklik buğdaya göre çok fazla miktarda sarı lutein bulunmaktadır. Lif bakımından zengin olması, sindirim sistemi dostu olarak bilinmesini sağlar. Verim bakımından diğer buğday türlerine göre düşük olabilir, ancak zorlu kış şartlarına dayanıklılığı ve verimsiz topraklarda yetişebilmesi, bu buğdayın önemini artırmaktadır. Günümüzde yerli tohumların korunması ve sahip çıkılması gerekliliği, Kastamonu buğdayının önemini bir kez daha vurgulamaktadır. Ürününüz bol olsun. |